Hoe weet je of je petechiën hebt en zo ja, wat kan je er dan zelf tegen doen? Er zijn namelijk symptomen waar je op kan letten en er is altijd wat tegen te doen. Maar wanneer moet je langs de huisarts en wanneer gaat het vanzelf over?
Wat zijn petechiën?
Een Petechia is een kleine rode of soms paarskleurige huidbloeding en het wordt ook wel puntbloeding genoemd. Het verschilt per persoon, maar meestal ziet het er niet heel fraai uit. Toch zijn deze huidbloedingen in eerste instantie niet gevaarlijk. De bloedingen worden veroorzaakt door een kleine, oppervlakkige bloeduitstorting. Wat je vaak ziet bij Petechiën is dat het bloed niet meer in het vloedvat zit, maar in de huid en kan daar niet weggedrukt worden, zoals bij blaasjes wel het geval is. Dat is dan ook direct het verschil met een gewone blauwe plek. Bij Petechiën zit de bloeding oppervlakkig in de huid. Grotere bloedingen in de huid worden ook wel ecchymosen of purpura genoemd, naar de paarse kleur die de huid krijgt.
Waarom ontstaan petechiën?
Petechiën zijn dus een soort van spontane bloedingen, maar hoe ontstaan ze dan? En kunnen ze bij iedereen zomaar ontstaan? Dat is natuurlijk niet een fijne gedachte. Ze ontstaan als gevolg van een bloeding onder de huid door kapotte capillaire (haarvaten) of bloedvaten.
Er zijn verschillende factoren die dit soort bloedingen rondom het gezicht kunnen laten ontstaan. Bijvoorbeeld een verhoogde bloeddruk, hoesten of braken. Een klein trauma is een andere veel voorkomende oorzaak. Een trauma is. In dit geval een impact of een contactmoment zoals een val of een klap. In de meeste gevallen zijn ze niet heel gevaarlijk en zijn er geen onderliggende complicaties. Petechiën komen namelijk best wel vaak voor. Als het bloed zich onder de weefsels verzamelt en qua omvang groter is dan drie centimeter is het een purpura. De petechiën zijn dus kleine vlekjes van ongeveer 1 tot 2 millimeter. De term wordt eigenlijk altijd als meervoud gebruikt, omdat de vlekjes ook bijna altijd met meerdere tegelijk ontstaan.
Gevaarlijke varianten
Het lijkt dus allemaal vrij onschuldig, maar dat is het niet altijd. Als het op de huid aankomt, is het vaak lastig in te schatten waarmee je te kampen hebt. Veel aandoeningen geven namelijk rode, blauwe of paarse vlekken af op de huid. Ondanks dat de meeste plekken dus niet op iets ernstig aanduiden, betekent dat niet dat er niet iets aan de hand kan zijn. Er zijn wel degelijk gevallen waarin het een onschuldige dosis petechiën lijkt, maar waar toch meer aan de hand is. Daarom is het altijd verstandig om even langs de huisarts te gaan als je merkt dat de plekken op jouw huid lijken op petechiën. Je weet maar nooit en je kan beter het zekere voor het onzekere nemen.
Sommige petechiën kunnen dus wijzen op een onderliggende aandoening, zoals bijvoorbeeld Henoch-Schödnlein, hersenvliesontsteking of stollingsproblemen. Of petechiën worden veroorzaakt door een virusinfectie. In enkele gevallen kunnen de vlekjes zelfs duidelijk op een vorm van leukemie. Niet erg leuk nieuws om zo op internet te lezen. Daarom nogmaals: meestal zijn de vlekjes onschuldig, maar ga voor de zekerheid altijd even langs de huisarts of de dermatoloog.
Wat voor symptomen zijn er?
Als we kijken naar de symptomen, dan zien we vaak dat je de verkleuring in de huid niet weg kan drukken. Dat kan je meestal wel bij andere rode vlekjes die ontstaan door bloedingen. Je kan dit testen door een glas tegen het plekje aan te drukken. Als de plek onder het glas zichtbaar blijft is er sprake van een petechia. Afhankelijk van de verschillende oorzaken, kunnen er ook verschillende symptomen bij ontstaan. Omdat er dus eigenlijk een andere aandoening in het lichaam is. Bij hersenvliesontsteking worden kinderen bijvoorbeeld ook ziek. Bij de ziekte van Henoch-Schönlein zitten de petechiën op de billen en benen. Maar een kind dat er last van heeft kan ook buikklachten of gewrichtsklachten krijgen.
Als een van deze symptomen opdoen, is het zeker zaak om snel langs de dokter te gaan. Is er alleen sprake van vlekjes en voel je je verder helemaal goed? Ga dan alsnog naar de huisarts, maar je hoeft je waarschijnlijk minder zorgen te maken.
Hoe kom ik van petechiën af?
Afhankelijk van de variant die je te pakken hebt, is er een behandeling voor te vinden. Het is dus echt even kijken naar de oorzaak van de vlekjes. De enige persoon die een passende oplossing weet voor het probleem is de huisarts. Misschien is het zo klaar met een zalfje, misschien moet je onder een scan. Dat hangt helemaal af van je eigen situatie, hoe je je voelt en hoe de vlekjes eruitzien.
Als je last hebt van kleine petechiën in het gezicht of rond je ogen, is het heel waarschijnlijk dat je je erg hebt ingespannen. Petechiën kunnen al ontstaan na een hoestbui, adem inhouden, braken of zelfs huilen. Die vlekjes gaan meestal binnen een paar dagen weer weg en zou je nergens meer last van moeten hebben. Kan je je niet herinneren dat je zoiets hebt gedaan? Check dan toch even binnen twee dagen hoe het zit bij de huisarts.
Voorkomen van petechiën
Het voorkomen van petechiën is lastig, omdat het meestal een gevolg is van andere aandoeningen of infecties. Het voorkomen ervan, is dus afhankelijk van het voorkomen van het krijgen van andere infecties en ziektes. Het is echter nooit helemaal mogelijk om niks te krijgen. Je kan natuurlijk altijd je best doen om niet ziek te worden, maar soms slaat het toch uit het niets toe. Een relatief gezond lijf krijgt waarschijnlijk niet heel snel petechiën, maar probeer dus voor je algemene gezondheid een beetje fit te blijven. Dan krijg je ook niet andere aandoeningen zoals deze, boven op de aandoening die je dan al hebt gekregen. Daarnaast is het altijd slim om je persoonlijke hygiëne op orde te houden. Als je fit en gezond bent, hoef je ook geen medicatie te slikken die petechiën veroorzaakt. Al met al is het hebben van een goede gezondheid dus in je voordeel.